Kính thưa quý vị đại biểu!
Thưa các thầy giáo, cô giáo cùng toàn thể các em sinh viên thân mến!
Hôm nay tôi rất vui mừng được thay mặt cho lãnh đạo Trường Đại học Vinh phát biểu tại hội nghị bạn đọc và các hoạt động hưởng ứng “Ngày sách và bản quyền Thế giới - Ngày Hội sách và văn hóa đọc Việt Nam”. Lời đầu tiên xin gửi tới quý vị đại biểu, các vị khách quý cùng toàn thể các em sinh viên lời chúc sức khỏe, hạnh phúc. Chúc cho chương trình của chúng ta thành công tốt đẹp.
Thưa các đồng chí! Các em sinh viên thân mến!
Như chúng ta đã biết, sách có một vai trò rất quan trọng trong đời sống tinh thần xã hội. Sách chính là tinh hoa tri thức của nhân loại, là di huấn tinh thần của thế hệ này dành cho thế hệ khác. Đọc sách giúp chúng ta tích lũy kiến thức để học tập, nghiên cứu khoa học và có những trải nghiệm quý báu. Nhà tư tưởng Môngtexkiơ đã từng nói: “Thích đọc sách tức là biết đánh đổi những giờ phút buồn tẻ không thể tránh trong cuộc đời để lấy những giờ phút kỳ thú”. Đại văn hào Mácxim Gorki đã từng viết: “Sách là kỳ công phức tạp và vĩ đại nhất trong tất cả các kỳ công tuyệt diệu mà loài người sáng tạo ra trên con đường tiến tới hạnh phúc và tương lai tươi sáng”. Chủ tịch Hồ Chí Minh đã căn dặn: “ Bất luận làm công việc gì cũng cần phải đọc sách. Người mới học chữ cần đọc để không mù lại, người làm công an cần đọc để nắm tình hình. Những người làm công việc chuyên môn cần đọc để nâng cao trình độ. Người làm quản lí lãnh đạo cần phải đọc để quản lý lãnh đạo tốt hơn. Làm nhà báo nhà văn lại càng phải đọc”. Có thể nói, mọi sự thành công của con người đều nhờ sự kết hợp nhuần nhuyễn giữa kinh nghiệm của bản thân với những tri thức lĩnh hội từ việc học trong cuộc sống, trong nhà trường và trong sách vở, kho tang tri thức của nhân loại.
Hiện nay, toàn ngành giáo dục và đào tạo đang thực hiện Kết luận của Ban Chấp hành Trung ương Đảng (khóa XI) về đổi mới căn bản và toàn diện giáo dục Việt Nam đáp ứng yêu cầu công nghiệp hóa, hiện đại hóa trong điều kiện kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa và hội nhập quốc tế. Tại Thông báo Kết luận số 242-TB/TW ngày 15/4/2009 về tiếp tục thực hiện Nghị quyết Trung ương 2 (khóa VIII), phương hướng phát triển giáo dục và đào tạo đến năm 2020, Bộ Chính trị cũng đề ra 7 nhóm nhiệm vụ, giải pháp để đổi mới căn bản, toàn diện, mạnh mẽ sự nghiệp giáo dục và đào tạo nước nhà, trong đó có giải pháp "Tiếp tục đổi mới phương pháp dạy và học, khắc phục cơ bản lối truyền thụ một chiều. Phát huy phương pháp dạy học tích cực, sáng tạo, hợp tác; giảm thời gian giảng lý thuyết, tăng thời gian tự học, tự tìm hiểu cho học sinh, sinh viên; gắn bó chặt chẽ giữa học lý thuyết và thực hành, đào tạo gắn với nghiên cứu khoa học, sản xuất và đời sống". Thực hiện nhiệm vụ đó, bên cạnh triển khai mạnh mẽ việc đổi mới phương pháp dạy - học, để đáp ứng với yêu cầu đào tạo theo hệ thống tín chỉ, người Thầy cần phải dạy cho sinh viên biết cách đọc sách và tự nghiên cứu sách, bởi đọc sách chính là cách học tập tốt nhất, là phương tiện cần thiết và hiệu quả nhất để tạo cho mình một cơ sở học vấn vững vàng. Bên cạnh đó, thầy cô giáo là người chọn lọc và định hướng sinh viên đến với tác phẩm văn học hay, những giáo trình, tài liệu tham khảo cần thiết để mở rộng kiến thức, người Thầy phải là tấm gương sáng trong việc chăm đọc sách, nghiên cứu tài liệu và khai thác nguồn thông tin khoa học.
Tuy nhiên, một thực trạng đáng báo động trong những năm gần đây đó là xu hướng lười đọc sách, ngại đọc sách và sự “phai nhạt” thói quen đọc sách của công chúng. Thế kỷ XXI với sự phát triển đến chóng mặt của công nghệ thông tin, truyền thong, văn hóa đọc đã bị lấn át bởi sự lôi cuốn của việc sử dụng mạng Internet và các phương tiện nghe nhìn. Văn hóa đọc bị suy giảm, lệch lạc hiện là một vấn đề cần khắc phục của xã hội. Vấn đề này không còn là “chuyện của độc giả” ở Mỹ và các nước phương Tây, mà nó đã trở thành vấn đề mang tính toàn cầu, trong đó có Việt Nam. Hiện nay văn hóa đọc đang có những thay đổi, người ta đọc sách nặng về giải trí hơn là để tìm trong đó những kiến thức hoặc bồi bổ cho những nhu cầu tinh thần. Có thể nói sự lệch lạc trong văn hóa đọc đã và đang làm nghèo tri thức, tâm hồn và văn hóa của chúng ta. Theo thống kê của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch công bố ngày 12/4/2013 dựa trên báo cáo của các thư viện gửi về Bộ thì người Việt Nam đọc trung bình 0,8 cuốn sách/người/năm (tức là chưa được 1 cuốn sách). Tỷ lệ sách bình quân/ đầu người tại các thư viện công cộng là 0,38 cuốn.
Kính thưa các quý vị đại biểu!
Thưa toàn thể hội nghị!
Nhận thức được tầm quan trọng, giá trị to lớn của sách và thực trạng văn hóa đọc ở nước ta hiện nay, Nhà trường quyết định giao cho Trung tâm Thông tin - Thư viện Nguyễn Thúc Hào tổ chức hội nghị bạn đọc và các hoạt động hướng ứng “Ngày sách và bản quyền Thế giới - Ngày Hội sách và văn hóa đọc Việt Nam”. Đây là hoạt động thiết thực, có ý nghĩa giúp cho cán bộ, học sinh, sinh viên Nhà trường đến với sách, hình thành thói quen đọc sách, tạo nền tảng quan trọng cho việc tự học, học tập suốt đời của mỗi người, góp phần nâng cao chất lượng đào tạo và nghiên cứu khoa học, đáp ứng yêu cầu hội nhập; góp phần xây dựng xã hội học tập - một trong những mục tiêu quan trọng của Đảng và Nhà nước trong thời kỳ công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước. Tôi hy vọng chương trình sẽ nhận được sự quan tâm, hưởng ứng của các quý vị đại biểu, các cán bộ, học sinh, sinh viên toàn Trường để ngày hội sách và văn hóa đọc thực sự đi vào cuộc sống và phát triển rộng rãi trong xã hội.
Một lần nữa, tôi xin trân trọng gửi tới các quý vị đại biểu, các đồng chí và các em sinh viên lời chúc sức khỏe, hạnh phúc và thành đạt.
Chúc ngày 23/4 hàng năm thật sự đúng với ý nghĩa của nó - ngày Hội của những người yêu quý sách ở Việt Nam và các nước trên thế giới!
Xin trân trọng cảm ơn!