Sáng ngày 4 tháng 9 năm 2012, tại Trung tâm hội nghị Khách sạn Giao tế, Thành phố Vinh, Nghệ An, Học Viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh cùng với Tỉnh Ủy Nghệ An đã tổ chức Hội thảo “Đồng chí Lê Hồng Phong với cách mạng Việt Nam và quê hương Nghệ An”. Đây là hội thảo nằm trong chuỗi hoạt động kỷ niệm 110 năm Ngày sinh Tổng Bí thư Lê Hồng Phong (6/9/1902 – 6/9/2012).
Đồng chí Đinh Thế Huynh - Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương khai mạc hội thảo. Hội thảo có sự tham dự của các đồng chí lãnh đạo Tỉnh ủy, HĐND tỉnh Nghệ An và nhiều nhà khoa học có uy tín trong cả nước. Khoa Lịch sử, Trường Đại học Vinh đã có bài viết, tham gia công tác chuẩn bị văn bản cho Hội thảo. TS. Trần Văn Thức, TS. Lê Thế Cường, TS. Hắc Xuân Cảnh đã nhận được giấy mời và trực tiếp tham dự Hội thảo.
Tham gia Hội thảo có 50 tham luận của các nhà khoa học Trung ương và địa phương. Trong đó có bài viết của nguyên Tổng Bí thư Đỗ Mười và đồng chí Tô Huy Rứa, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng Ban Tổ chức Trung ương.
Hội thảo là dịp để mọi người hiểu sâu sắc hơn về cuộc đời hoạt động cách mạng vẻ vang và sự hi sinh, cống hiến to lớn của Tổng Bí thư Lê Hồng Phong đối với sự nghiệp đấu tranh giải phóng dân tộc, vì độc lập tự do của Tổ quốc, vì hạnh phúc của nhân dân. Đồng thời góp phần làm sáng rõ hơn, qua đó càng khẳng định công lao to lớn của đồng chí Lê Hồng Phong đối với cách mạng Việt Nam và quê hương Nghệ An.
Xứ Nghệ - vùng đất “địa linh nhân kiệt” luôn chiếm giữ vị trí trọng yếu trong tiến trình phát triển của lịch sử dân tộc. Nơi đây điều kiện tự nhiên khắc nghiệt, đời sống người dân lam lũ đã hun đúc nên ý chí quật cường, truyền thống đấu tranh bất khuất, bền bỉ, giàu đức hi sinh của người dân xứ Nghệ. Mảnh đất này đã sản sinh ra nhiều danh nhân hào kiệt, họ tiêu biểu cho bản lĩnh và khí phách của một dân tộc anh hùng. Đồng chí Lê Hồng Phong là một trong những người con xứ Nghệ như thế.
Đồng chí Lê Hồng Phong tên thật là Lê Văn Dục (sau đổi thành Lê Huy Doãn) sinh ngày 6 tháng 9 năm 1902, trong một gia đình nông dân của xóm Đông Cửa, làng Đông Thôn, tổng Thông Lạng, nay là xã Hưng Thông, huyện Hưng Nguyên, tỉnh Nghệ An. Sinh ra trong bối cảnh nước mất, nhân dân cơ cực lầm than, thấm thía nỗi nhục bần hàn của người dân nô lệ, được hấp thu mạch nguồn đấu tranh anh dũng của lớp cha anh, Lê Hồng Phong đã sớm trở thành người thanh niên yêu nước, quyết ra đi hoạt động cách mạng nhằn giải phóng dân tộc. Trải qua những chặng đường bôn ba hoạt động cách mạng, đồng chí Lê Hồng Phong đã sớm trở thành chiến sĩ cách mạng lỗi lạc của Đảng và nhân dân ta, là Tổng Bí thư thứ hai của Đảng, là người học trò gương mẫu và xuất sắc của lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc. Tháng 9 này, tròn 110 năm ngày sinh của đồng chí Lê Hồng Phong (6/9/1902 – 6/9/2012). Theo đó, được sự chỉ đạo của Ban Bí thư Trung ương Đảng và Ban Tuyên giáo Trung ương, hôm nay, Học viện Chính trị - Hành chính quốc gia Hồ Chí Minh phối hợp với Tỉnh ủy Nghệ An tổ chức Hội thảo khoa học cấp Quốc gia với chủ đề: “Đồng chí Lê Hồng Phong với cách mạng Việt Nam và quê hương Nghệ An”. Đây là dịp để một lần nữa chúng ta tỏ lòng tri ân đối với những cống hiến của đồng chí Lê Hồng Phong, từ đó mỗi cán bộ, đảng viên hôm nay thêm thấm nhuần về lý tưởng cao đẹp của Đảng, sống và cống hiến trọn đời cho dân tộc và nhân dân. Hội thảo của chúng ta càng có ý nghĩa hơn khi được tổ chức trên chính quê hương của đồng chí Lê Hồng Phong.
Bốn mươi năm ( 1902 -1942 ) là một cuộc đời ngắn ngủi, thế nhưng cuộc đời và sự nghiệp của đồng chí Lê Hồng Phong là tấm gương sáng về một người cộng sản kiên trung và tài năng, tận tụy với Đảng, tận hiếu với dân, vẹn nghĩa với đồng chí bạn bè và trọn tình làm chồng, làm cha. Sống và hoạt động trong khoảng thời gian đầy cam go và thử thách của lịch sử dân tộc - những năm 20 và 30 của thế kỷ XX, đồng chí Lê Hồng Phong đã cùng cách mạng Việt Nam đi qua những năm tháng đầy đau thương nhưng cũng rất đỗi vinh quang. Bởi lẽ đó, cuộc đời và sự nghiệp của đồng chí Lê Hồng Phong đã thu hút sự quan tâm, nghiên cứucủa nhiều nhà khoa học, các nhà lý luận nhằm đánh giá đúng đắn công lao của của đồng chí đối với quê hương, dân tộc và phong trào cách mạng quốc tế.
Trải qua hơn 3 tháng kể từ ngày ra thông báo Hội thảo, đến nay, Ban Tổ chức đã nhận được hơn 50 báo cáo khoa học khá công phu và nghiêm túc, tập trung làm sáng tỏ những nội dung chính sau đây:
1. Cuộc đời hoạt động cách mạng của đồng chí Lê Hồng Phong
Các công trình nghiên cứuđã khái quát về thân thế, cuộc đời của Lê Hồng Phong, trong đó một số báo cáo nhấn mạnh các yếu tố như ảnh hưởng của truyền thống quê hương, gia đình đến việc hình thành tư tưởng yêu nước, cách mạng của đồng chí Lê Hồng Phong, quá trình giác ngộ lý tưởng cách mạng, từ một thanh niên yêu nước trở thành người cộng sản. Một số báo cáo đã có những nhận thức mới về thân thế, sự nghiệp Lê Hồng Phong thông qua các nguồn tư liệu lưu trữ mới. Đây là những tìm tòi quan trọng giúp chúng ta bổ sung những hiểu biết về cuộc đời hoạt động cách mạng của người cộng sản kiên trung Lê Hồng Phong trong điều kiện nhiều tài liệu bị thất lạc qua thời gian.
Các báo cáo đã tập trung làm sáng rõ về những chặng đường hoạt động cách mạng của đồng chí Lê Hồng Phong như: giai đoạn học tập, rèn luyện ở Quảng Châu – Trung Quốc, những năm tháng hoạt động cách mạng trên đất nước Xô viết, giai đoạn hoạt động cách mạng ở Nam Kỳ và những năm tháng đấu tranh bất khuất trong chốn lao tù của đế quốc…
Một khía cạnh khác cũng được các nhà nghiên cứu quan tâm đề cập trong cuộc đời Lê Hồng Phong, đó là Lê Hồng Phong với người bạn đời, người đồng chí Nguyễn Thị Minh Khai. Sự nhìn nhận này góp phần hoàn chỉnh chân dung cao đẹp của một nhân cách trọn vẹn.
2. Đóng góp của đồng chí Lê Hồng Phong đối với cách mạng Việt Nam và thế giới
Khá nhiều công trình gửi tới Hội thảo đã góp phần làm sáng rõ hơn những đóng góp to lớn của đồng chí Lê Hồng Phong đối với cách mạng Việt Nam trong giai đoạn khó khăn những năm 30 của thế kỷ XX – khi lực lượng của Đảng bị tổn thất nặng nề, phong trào cách mạng bị khủng bố, đàn áp và dìm trong biển máu. Đó là các bài viết về các vấn đề như: Lê Hồng Phong với việc tổng kết kinh nghiệm phong trào Xô Viết – Nghệ Tĩnh, Lê Hồng Phong với việc chỉ đạo khôi phục tổ chức và xây dựng Đảng, khôi phục lực lượng cách mạng thời kỳ 1931 – 1936, Lê Hồng Phong với cao trào đấu tranh dân chủ 1936 - 1939, Lê Hồng Phong với việc hoạch định đường lối cách mạng của Đảng...
Bên cạnh đó, một số báo cáo đã đi vào nghiên cứu từng vấn đề mang tính chất chuyên sâu như: Lê Hồng Phong với việc chỉ đạo đấu tranh trên diễn đàn báo chí công khai của Đảng, Lê Hồng Phong với những tác phẩm lý luận cách mạng; Lê Hồng Phong – nhà quân sự tài năng…
Các báo cáo khoa học đã phân tích, làm sáng rõ hơn công lao của đồng chí Lê Hồng Phong trên các phương diện: chủ trì thành công công việc của Đảng trong giai đoạn cách mạng Việt Nam bị kẻ thù khủng bố ác liệt sau Cao trao Xô viết Nghệ - Tĩnh, đứng đầu và lãnh đạo Ban Chỉ huy ở ngoài của Đảng với vai trò như một Ban chấp hành Trung ương lâm thời, trở thành Tổng Bí thư của Đảng đã hoạch định đường lối chiến lược và chỉ đạo cách mạng Việt Nam trong phong trào đấu tranh dân chủ 1936 – 1939, khí phách bất khuất và tấm gương kiên trung hi sinh anh dũng của đồng chí Lê Hồng Phong…
Một trong những đóng góp tiêu biểu của đồng chí Lê Hồng Phong đã được các báo cáo khoa học đề cập tới, đó là những hoạt động phần đưa cách mạng Việt Nam hòa trong dòng chảy cách mạng thế giới. Đồng chí Lê Hồng Phong là Ủy viên Ban chấp hành Quốc tế Cộng sản. Với những đóng góp tích cực cho phong trào cộng sản và công nhân quốc tế, phong trào giải phóng dân tộc, Lê Hồng Phong không chỉ là một nhà lãnh đạo xuất sắc của Đảng ta mà còn là một chiến sĩ cộng sản quốc tế nổi bật được lịch sử ghi nhận.
Các báo cáo khoa học đều có chung nhận định: đồng chí Lê Hồng Phong là một chiến sĩ cách mạng đã hiến dâng trọn cuộc đời mình cho sự nghiệp cách mạng của Đảng và dân tộc. Từ lúc trưởng thành cho đến giờ phút hi sinh oanh liệt tại địa ngục trần gian Côn Đảo, đồng chí Lê Hồng Phong đã luôn đặt lợi ích của cách mạng lên trên lợi ích riêng tư và hạnh phúc gia đình.
3. Lê Hồng Phong với quê hương Nghệ An
Xứ Nghệ luôn ở trong trái tim Lê Hồng Phong – một vùng đất nghèo khó mà quật khởi kiên cường “Nghệ An đỏ”. Học tập và làm theo tấm gương đồng chí Lê Hồng Phong, Đảng bộ và nhân dân Nghệ An đã vượt qua những khó khăn thử thách để đạt được những thành tựu rất đáng tự hào.
Một số báo cáo đã đề cập đến tình cảm của quê hương đối với đồng chí Lê Hồng Phong, cũng như những cố gắng của quê hương xứ Nghệ, những thành tựu của Nghệ An trong thời kỳ mới, đó là các bài viết: Đảng bộ và nhân dân Nghệ An học tập và làm theo tấm gương đồng chí Lê Hồng Phong, Lê Hồng Phong – người con ưu tú của quê hương Hưng Nguyên, Đảng bộ và nhân dân xã Hưng Thông với đồng chí Lê Hồng Phong .....
Có thể nói, kết quả nghiên cứu của các báo cáo khoa học gửi tới Hội thảo đã góp phần làm sáng rõ thêm về cuộc đời, thân thế, sự nghiệp của đồng chí Lê Hồng Phong. Qua đó, càng khẳng định công lao của đồng chí Lê Hồng Phong đối với cách mạng Việt Nam và quê hương Nghệ An.