Đại hội vinh dự đón các đồng chí: Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng; nguyên Tổng Bí thư: Lê Khả Phiêu, Nông Đức Mạnh; Chủ tịch nước Trương Tấn Sang; nguyên Chủ tịch nước: Lê Đức Anh, Trần Đức Lương; Thủ tướng phủ Chính Nguyễn Tấn Dũng; Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Sinh Hùng; Ủy viên Bộ Chính trị, Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam Nguyễn Thiện Nhân; các đồng chí: Ủy viên Bộ Chính trị, nguyên Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, nguyên Bí thư Trung ương Đảng, Phó Chủ tịch nước, nguyên Phó Chủ tịch nước, Phó Chủ tịch Quốc hội, nguyên Phó Chủ tịch Quốc hội, nguyên Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam. Các đồng chí: Ủy viên Trung ương Đảng, Ủy viên Thường vụ Quốc hội, Bí thư các tỉnh ủy, thành ủy, Đảng ủy trực thuộc Trung ương; lãnh đạo các ban, bộ, ngành Trung ương; Bà mẹ Việt Nam Anh hùng, Anh hùng Lực lượng vũ tranh nhân dân, Anh hùng Lao động thời kỳ đổi mới; đại biểu là chiến sĩ thi đua toàn quốc, nhà giáo, thầy thuốc, nghệ sĩ, nghệ nhân ưu tú, các điển hình xuất sắc trên các lĩnh vực ở các vùng miền dân tộc, tôn giáo; đại biểu người nước ngoài, người Việt Nam ở nước ngoài.
Tham dự Đại hội có 1.800 đại biểu chính thức, gồm: 138 đại biểu là Chủ tịch Hội đồng Thi đua - Khen thưởng các bộ, ban, ngành, Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể Trung ương, các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương; 167 đại biểu là đại diện tập thể và các cá nhân được phong tặng danh hiệu "Anh hùng Lao động", "Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân"; 101 đại biểu là "Chiến sĩ thi đua toàn quốc"; 1.394 đại biểu là đại diện các tập thể, cá nhân điển hình xuất sắc trên các lĩnh vực chính trị, kinh tế, xã hội, quốc phòng, an ninh… GS.TS. NGƯT Đinh Xuân Khoa, Tỉnh ủy viên, Bí thư Đảng ủy, Hiệu trưởng Trường Đại học Vinh là 1 trong 23 đại biểu của Đoàn đại biểu Bộ Giáo dục và Đào tạo tham gia Đại hội thi đua yêu nước toàn quốc lần thứ IX.
Các đồng chí lãnh đạo Đảng, Nhà nước thành kính làm lễ trước anh linh Chủ tịch Hồ Chí Minh
Trình bày diễn văn khai mạc Đại hội, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng nêu rõ: Trong không khí cả nước phấn khởi thi đua lập thành tích chào mừng Đại hội Đại biểu toàn quốc lần thứ XII của Đảng, chúng ta long trọng tổ chức Đại hội Thi đua yêu nước toàn quốc lần thứ IX tại Hà Nội - Thủ đô Anh hùng, nghìn năm văn hiến. Đây là sự kiện chính trị quan trọng, là ngày hội lớn của toàn Đảng, toàn dân và toàn quân ta - là nơi hội tụ, biểu dương, tôn vinh các Anh hùng, Chiến sĩ thi đua, gương điển hình tiên tiến, những nhân tố tiêu biểu xuất sắc nhất trong phong trào thi đua yêu nước của cả nước.
Thay mặt lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Hội đồng Thi đua - Khen thưởng Trung ương, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng nhiệt liệt chào mừng 1.800 đại biểu là Anh hùng Lực lượng vũ trang, Anh hùng Lao động thời kỳ đổi mới, chiến sĩ thi đua toàn quốc, các điển hình tiên tiến trên các lĩnh vực, vùng, miền, dân tộc, tôn giáo, lực lượng vũ trang được Đại hội thi đua yêu nước các cấp tôn vinh, lựa chọn và đại diện các tổ chức quốc tế, các đoàn ngoại giao, đại biểu người Việt Nam ở nước ngoài về dự Đại hội. Xin có lời thăm hỏi thân thiết và lời chúc tốt đẹp nhất đến các đồng chí và quý vị đại biểu.
Thủ tướng khẳng định, thực hiện Lời dạy của Chủ tịch Hồ Chí Minh kính yêu "Thi đua là yêu nước, yêu nước thì phải thi đua", dưới sự lãnh đạo của Đảng, nhiều phong trào thi đua yêu nước đã được phát động và trở thành cao trào hành động cách mạng của quần chúng nhân dân.
Trong 5 năm qua, Đảng, Nhà nước và Hội đồng Thi đua - Khen thưởng Trung ương luôn quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo công tác thi đua, khen thưởng. Bộ Chính trị đã thông qua Đề án đổi mới công tác thi đua, khen thưởng và ban hành Chỉ thị 34-CT/TW ngày 7/4/2014 về tiếp tục đổi mới công tác thi đua, khen thưởng. Chính sách, pháp luật về thi đua, khen thưởng ngày càng được hoàn thiện; ban hành kịp thời Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Thi đua, Khen thưởng và các văn bản quy định chi tiết, hướng dẫn thi hành, góp phần hoàn thiện cơ sở pháp lý và nâng cao hiệu lực hiệu quả quản lý nhà nước về thi đua, khen thưởng.
Các phong trào thi đua yêu nước đã phát huy sức mạnh tổng hợp của toàn dân tộc, tạo động lực góp phần thực hiện thắng lợi các mục tiêu, nhiệm vụ phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội, môi trường, quốc phòng, an ninh, đối ngoại và hội nhập quốc tế. Kinh tế - xã hội nước ta đã đạt được những thành quả quan trọng trên các lĩnh vực. Lạm phát được kiểm soát, kinh tế vĩ mô cơ bản ổn định. Tăng trưởng kinh tế được duy trì ở mức khá cao. Các đột phá chiến lược và cơ cấu lại nền kinh tế gắn với đổi mới mô hình tăng trưởng đạt được kết quả bước đầu. Thể chế kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa tiếp tục được hoàn thiện. Nguồn nhân lực và khoa học, công nghệ có bước phát triển. Đầu tư xây dựng hệ thống kết cấu hạ tầng đạt kết quả quan trọng. Chất lượng tăng trưởng nhiều mặt được cải thiện. Sức cạnh tranh, tiềm lực và quy mô của nền kinh tế được nâng lên.
Phát triển văn hóa, thực hiện tiến bộ, công bằng xã hội đạt được những kết quả tích cực. An sinh xã hội cơ bản được bảo đảm. Phúc lợi xã hội và đời sống nhân dân tiếp tục được cải thiện. Cải cách hành chính có bước tiến bộ. Quốc phòng, an ninh được tăng cường. Công tác đối ngoại và hội nhập quốc tế được chủ động đẩy mạnh và đạt nhiều kết quả. Khối đại đoàn kết toàn dân được tăng cường. Độc lập, chủ quyền quốc gia được giữ vững. Chính trị - xã hội ổn định. Vị thế nước ta trên trường quốc tế được nâng lên. Tạo thêm điều kiện thuận lợi cho phát triển kinh tế - xã hội, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc trong thời gian tới.
Thủ tướng nhấn mạnh, thấm nhuần lời dạy của Bác Hồ kính yêu "Cùng nhau đẩy mạnh thi đua yêu nước thì khó khăn gì cũng khắc phục được, nhiệm vụ gì cũng hoàn thành tốt", trong bối cảnh quốc tế và trong nước có nhiều cơ hội thuận lợi nhưng cũng phải đối mặt với không ít khó khăn thách thức, chúng ta càng phải đẩy mạnh các phong trào thi đua yêu nước, góp phần thực hiện thắng lợi các mục tiêu, nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội năm 2016 và 5 năm 2016 - 2020.
Đại hội thi đua yêu nước toàn quốc lần thứ IX là dấu mốc quan trọng đánh dấu bước phát triển mới trên cơ sở tiếp nối, phát huy những truyền thống tốt đẹp và những thành tích, kết quả đã đạt được trong suốt 67 năm qua. Với trọng tâm là đánh giá kết quả đạt được cũng như những hạn chế của các phong trào thi đua yêu nước, công tác khen thưởng trong giai đoạn 2011-2015 và đề ra phương hướng, mục tiêu, nhiệm vụ giai đoạn 2016 - 2020, Đại hội lần này cũng là dịp để chúng ta biểu dương, tôn vinh các tập thể, cá nhân, các anh hùng, chiến sĩ thi đua và các gương điển hình tiên tiến, nhân tố tiêu biểu trong toàn quốc.
Đồng thời, Đại hội của chúng ta hôm nay còn có ý nghĩa quan trọng động viên, cổ vũ toàn Đảng, toàn dân, toàn quân ta, khơi dậy sức mạnh to lớn của khối đại đoàn kết toàn dân tộc, đẩy mạnh toàn diện công cuộc đổi mới, tạo động lực thực hiện thắng lợi Nghị quyết Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XII, góp phần vào sự nghiệp công nghiệp hóa - hiện đại hóa, xây dựng, bảo vệ Tổ quốc.
Tại Đại hội, Phó Chủ tịch nước Nguyễn Thị Doan trình bày Báo cáo tổng kết phong trào thi đua yêu nước và công tác khen thưởng 5 năm (2011 - 2015) và phương hướng, nhiệm vụ giai đoạn 2016 - 2020, khẳng định: Từ sau Đại hội Thi đua yêu nước toàn quốc lần thứ VIII đến nay, phong trào thi đua yêu nước và công tác thi đua khen thưởng trong cả nước đã có nhiều chuyển biến tích cực. Các chủ trương, chính sách và hệ thống văn bản quy phạm pháp luật về thi đua, khen thưởng ngày càng được hoàn thiện.
Các phong trào thi đua yêu nước có nhiều đổi mới về nội dung và hình thức, thiết thực và hiệu quả hơn. Công tác phát hiện, bồi dưỡng, tổng kết và nhân điển hình tiên tiến được quan tâm chỉ đạo và có nhiều chuyển biến rõ nét. Công tác khen thưởng đã có tác dụng động viên, cổ vũ kịp thời các tổ chức, cá nhân có thành tích tiêu biểu, suất sắc…
Báo cáo nêu rõ những bài học kinh nghiệm và đề xuất giải pháp triển khai hiệu quả phong trào thi đua yêu nước giai đoạn 2016 - 2020, đó là: Tăng cường công tác lãnh đạo, chỉ đạo về thi đua, khen thưởng; đổi mới việc tổ chức các phong trào thi đua yêu nước, trọng tâm là phong trào thi đua "Cả nước chung sức xây dựng nông thôn mới"; đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phát hiện, nhân điển hình tiên tiến; nâng cao chất lượng công tác khen thưởng; nâng cao chất lượng hoạt động của Hội đồng Thi đua - Khen thưởng và vai trò tham mưu của cơ quan chuyên trách công tác thi đua, khen thưởng các cấp.
Đại hội cũng đã nghe các đại biểu trình bày tham luận, trong đó khẳng định quyết tâm phát huy sức mạnh khối đại đoàn kết toàn dân tộc, chung sức, đồng lòng, tạo sức lan tỏa sâu rộng để đẩy mạnh toàn diện các phong trào thi đua yêu nước và công cuộc đổi mới của đất nước, phát huy lòng yêu nước, ý chí quật cường, lòng tự hào dân tộc trong công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.
Phát biểu ý kiến chỉ đạo Đại hội, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng khẳng định, Đại hội Thi đua yêu nước toàn quốc lần thứ IX là một sự kiện có ý nghĩa chính trị - xã hội quan trọng, được tổ chức đúng vào dịp toàn Đảng, toàn dân và toàn quân ta đang ra sức thi đua phấn đấu hoàn thành nhiệm vụ của năm 2015 và cả nhiệm kỳ 2010 - 2015, lập thành tích chào mừng Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XII của Đảng.
Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng nhấn mạnh trong thời gian tới, phong trào thi đua yêu nước cần tiếp tục quán triệt sâu sắc tư tưởng thi đua ái quốc của Chủ tịch Hồ Chí Minh, đồng thời tiếp tục đổi mới công tác thi đua, khen thưởng, đưa công tác thi đua gắn với công việc hằng ngày. Các cấp ủy, tổ chức đảng, người đứng đầu cơ quan, đơn vị cần tăng cường chỉ đạo, tổ chức phong trào thi đua bảo đảm thiết thực, hướng công tác thi đua vào nhiệm vụ trọng tâm, đột phá, lấy kết quả công tác thi đua là một tiêu chí để đánh giá cán bộ lãnh đạo, quản lý. Mỗi cán bộ, đảng viên phát huy tốt vai trò tiền phong gương mẫu, thực sự là hạt nhân trong các phong trào thi đua. Tổ chức các phong trào thi đua cần có mục tiêu thiết thực, cụ thể, gắn với việc thực hiện nhiệm vụ chính trị của từng địa phương, đơn vị.
Tổng Bí thư yêu cầu, trong tổ chức triển khai các phong trào thi đua cần chú ý đến việc kiểm tra, đánh giá, sơ kết, tổng kết, khen thưởng kịp thời đối với những tập thể, cá nhân lập được thành tích xuất sắc trong các phong trào thi đua và thực hiện tốt nhiệm vụ được giao, nhằm cổ vũ, động viên phong trào, tạo hiệu quả thiết thực. Thông qua các phong trào thi đua để phát hiện, bồi dưỡng và nhân rộng các điển hình tiên tiến. Các cấp uỷ đảng, chính quyền cần đánh giá, lựa chọn các điển hình tốt để nêu gương, học tập, tạo điều kiện để các điển hình phát huy được tác dụng và có sức lan toả rộng lớn trong xã hội.
Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng cũng nhấn mạnh, công tác thi đua, khen thưởng đòi hỏi phải huy động được sức mạnh của cả hệ thống chính trị nhưng cũng cần phải có đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý và chuyên trách thi đua, khen thưởng là nòng cốt theo hướng gọn nhẹ, hiệu lực, hiệu quả. Đội ngũ những người làm công tác thi đua, khen thưởng cần có phẩm chất đạo đức, bản lĩnh chính trị vững vàng, nắm vững chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước về thi đua - khen thưởng, có bề dày kiến thức và kinh nghiệm, gắn bó với quần chúng và phong trào thi đua để tích cực tham mưu cho các cấp uỷ, chính quyền trong công tác thi đua, khen thưởng.
Phát huy thành tích đã đạt được và những bài học kinh nghiệm rút ra từ thực tiễn trong 5 năm qua, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng tin tưởng rằng, với sự nỗ lực, phấn đấu, đoàn kết của toàn thể cán bộ, chiến sĩ và nhân dân trong cả nước, công tác thi đua, khen thưởng và phong trào thi đua yêu nước của nước ta trong thời gian tới nhất định sẽ có nhiều thành công mới, tạo ra động lực quan trọng, góp phần vào tiến trình đẩy mạnh công cuộc đổi mới, hội nhập và phát triển đất nước.
Nguyễn Quang Tuấn tổng hợp